โรคฟันยาวในกระต่าย

ทุกๆคนต้องเคยเห็นฟันหน้าสองซี่ของกระต่ายที่เห็นเด่นชัด และเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของเจ้ากระต่ายและช่วยเพิ่มความน่ารักในความลงตัวของมัน แต่ใครจะรู้ว่าฟันหน้าของกระต่ายนี้หากเจ้ากระต่ายน้อยได้กินอาหารที่ผิดอาจจะทำให้ฟันหน้านั้นยาวจนกลายเป็นโรคฟันยาวได้

ฟันยาวหรือฟันเก หรือทั้งเกทั้งยาวก็ล้วนแล้วแต่เป็นความผิดปกติที่เราไม่ต้องการให้เกิดขึ้น กับกระต่ายของเรา ก่อนอื่นต้องมาทำความรู้จักเสียก่อนว่าฟันยาวนั้นมีกี่ประเภท
เราแบ่งฟันยาวออกเป็นสองกลุ่มใหญ่ๆด้วยกันก็คือ กลุ่มแรกเป็นกลุ่มที่เกิดหรือมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือที่เรียกว่า Overgroon Teeth ฟันยาวในกลุ่มนี้ไม่สามารถรักษาให้หายได้แต่เราอาจช่วยให้มันมีชิวิตอยู่รอด ได้โดยการทำการผ่าตัดหรือถอนฟัน อาการโดยทั่วไปอาจสังเกตุได้จากฟันหน้าที่ยาวและยื่นออกมาในแนวตรงหรือทิ่ม แทงออกมานอกปากในทิศทางที่แปลกประหลาดแบบที่ไม่ควรจะเป็น ทั้งนี้ให้สังเกตที่ขากรรไกรและรากฟันว่ามันจะมีตำแหน่งและทิศทางที่ผิดไป จากปกติอย่างเห็นได้ชัดเจน

ฟันยาวประเภทที่สองของผมก็คือ เป็นฟันที่ยาวเนื่องจากการสึกของฟันที่ไม่ปกติ ก่อนที่จะงงกันไปมากกว่านี้ผมขออนุญาติขยายความดังนี้

หลายคนคงทราบกันดีอยู่แล้วว่าฟันของกระต่ายนั้นจะงอกยาวออกมาตลอดชีวิต เช่นเดียวกับเล็บของมัน ฟันของกระต่ายนอกจากจะเอาไว้ตัดและบดเคี้ยวอาหารก็ยังทำหน้าที่เหมือนหินลับ ฟันให้กระต่ายอีกด้วย ขณะที่กระต่ายเคี้ยวอาหารฟันของมันก็จะขัดสีกันและทำให้ฟันนั้นสึกและบาง หรือสั้นลงไป นี่เองที่ทำให้กระต่ายไม่เกิดฟันยาวเพราะถึงแม้ว่าฟันมันจะยาวออกมาเรื่อยๆ แต่มันก็สึกไปเรื่อยๆจากการกินเหมือนกัน

ฟันของกระต่ายนั้นจะประกอบไปด้วยฟันหน้าและฟันกราม ฟันทั้งสองชุดนี้จะทำงานสัมพันกัน หากฟันชุดใดเกิดความผิดปกติ ฟันอีกชุดหนึ่งก็จะเกิดความผิดปกติตามไปด้วยในที่สุด ยดตัวอย่างเช่น หากฟันกรามมีการสึกหรอที่ไม่เท่ากันทั้งสองข้างหรือสึกในทิศทางที่ผิดไปจาก ที่ควรจะเป็นก็อาจส่งผลให้ตำแหน่งของกรามหรือขากรรไกรอยู่ในตำแหน่งที่ทำให้ ฟันหน้าด้านล่างยื่นออกไปด้านหน้า และล้ำออกไปอยู่ด้านหน้าหรือด้านนอกของฟันหน้าบน (ดูรูปด้ายบน) (รูปจากThe Veterinary Dental Surgery)

เมื่อฟันหน้าของมันไม่อยู่ในตำแหน่งที่ควรจะเป็นแล้ว ฟันหน้าก็จะไม่ได้เสียดสีหรือฝนลับกับอะไร บวกกับฟันกระต่ายที่ยาวออกมาทุกๆวัน จึงเป็นสาเหตุให้เกิดฟันยาว โรคฟันยาวชนิดนี้หากปล่อยไว้นานๆจะทำให้ฝันงอกยาวออกมาเรื่อยๆจนบางกรณีอาจ ดูเหมือนฟันยาวที่เกิดจากพันธุกรรม แต่จริงๆแล้วไม่ใช่โรคเดียวกันและก็มักทำให้คนส่วนใหย่สับสนและเข้าใจผิดว่า เป็นโรคเดียวกัน

โรคฟันยาวประเภทที่สองนี้ส่วนมากรักษาให้หายขาดได้ การรักษาอาจใช้เวลาไม่มากขึ้นอยู่กับว่าเป็นมาช้านานแค่ไหนแล้ว หากเป็นมานานฟันกรามก็อาจจะมีปัญหาด้วย การรักษาก็คือต้องตัดแต่ฟันหน้า และกรอฟันกรามออกบางส่วนเพื่อให้ขากรรไกรกลับมาอยู่ในตำแหน่งเดิม ฟันหน้าก็จะกลับมาอยู่ในตำแหน่งเดิมทำให้การเสียดสีและแนวการสึกของฟันเป็น ปกติอย่างที่มันควรจะเป็น ฟันก็จะไม่ยาวอีกต่อไป